Przewodnik po Łodzi

Podstawowe informacje

 

Miasto Łódź jest położone w centralnej Polsce. Łódź jest siedzibą województwa łódzkiego oraz trzecim miastem pod względem liczby mieszkańców (aglomeracja łódzka liczy ok. 1 100 000 mieszkańców) i czwartym pod względem powierzchni (293,25 km²).

 

Łódź była uznawana za wiodący ośrodek włókienniczego i filmowego. 

 

Łódź jest także miastem akademickim. Tuż po wojnie założono Uniwersytet Łódzki oraz Politechnikę Łódzką. W 1954 roku w Łodzi powstała Państwowa Wyższa Szkoła Sztuk Plastycznych w Łodzi. Jednakże współcześnie Łódź jest najbardziej znana z założonej  w 1958 roku Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej i Filmowej im. Leona Schillera, gdzie uczył się m.in Roman Polański.

 

Historia miasta

 

Pierwsze zapiski o Łodzi pochodzą z 1332 r., gdzie występuje wieś Łodzia. Prawa miejskie Łódź otrzymała w Przedborzu nad Pilicą w 1423 roku, a wraz z nimi także uzyskała pozwolenie na organizowanie targów. Aż do XVII wieku Łódź rozwijała się jako małe miasteczko rolnicze. W okresie najazdów szwedzkich miasto znacznie się wyludniło. 

 

Po II rozbiorze miasto należało do zaboru pruskiego, od 1807 roku wchodziło w skład  Księstwa Warszawskiego, a od 1815 roku do Królestwa Polskiego. W XIX wieku Łódź powoli przekształcała się w miasto przemysłowe, rozwijało się rzemiosło tkackie. 

 

W czasie II Wojny Światowej na terenie Łodzi znajdowało się getto dla ludności żydowskiej oraz więzienia i obozy dla dzieci i młodzieży polskiej.  Szacuje się, że przez getto łódzkie przeszło około 200 000 ludzi. 

 

Pochodzenie nazwy miasta

 

Etymologia nazwy tak do końca nie jest jednoznaczna, gdyż są różne przypuszczenia. Jedna z hipotez odwołuje się do szlacheckiego nazwiska rodowego Łodzic, a herb miasta od jego wizerunku, na którym przedstawiona jest łódź, inna mówi o staropolskim imieniu męskim Włodzisław, kolejna zaś twierdzi, iż Łódź pochodzi od staropolskiego określenia wierzby – „łozy”. Jest też całkowicie błędna hipoteza, iż  wywodzi się ona od nazwy rzeki Łódka, jednakże to rzeka wzięła nazwę od miasta. Nazwa Łódź może także wskazywać na środek komunikacji, gdyż przez to miasto przepływa aż 18 większych i mniejszych rzek i strumieni. Niemieccy mieszkańcy Łodzi posługiwali się w XIX wieku formą Lodz lub Lodsch. Gdy miasto to zostało włączone do Rzeszy Niemieckiej nazwa została zmieniona na Litzmannstadt na cześć niemieckiego generała znanego ze zwycięskiej bitwy pod Łodzią – Carla von Litzmanna. 

 

Atrakcje turystyczne

 

Choć wydaje się, iż jest to miasto wyłącznie poprzemysłowe, jednakże na terenie miasta znajduje się wiele ciekawych miejsc, w tym obiekty wpisane do rejestru zabytków (prawie 2 tys.). Większość tych zabytków pochodzi z XIX czy XX wieku. Odwiedzając Łódź warto przejść się ulicą Piotrkowską, która także jest zabytkowa, a wzdłuż niej można zobaczyć m.in. klasycystyczną Białą Fabrykę Geyera (obecnie jest to Centralne Muzeum Włókiennictwa), neogotycką bazylikę archikatedralną (jeden z najwyższych kościołów w Polsce, ponad 100 m wysokości), wzorowaną na niemieckiej katedrze w Ulm czy eklektyczny pałac Juliusza Heinzla, który obecnie jest siedzibą Urzędu Miasta Łodzi. W Łodzi znajduje się także powszechnie znane centrum uslugowe Manufaktura, które jest największym obiektem handlowo-usługowo-rozrywkowo-kulturalnym w Polsce i w Europie. 

 

W Łodzi jest ok. 20 muzeów, działają teatry, filharmonia i kina. 

 

Co roku w Łodzi odbywają się liczne festivale, m.in. Festiwal Kinetycznej Sztuki Światła, podczas którego na ścianach zabytkowych kamienic (na ul. Piotrkowskiej, ale także w innych punktach w Łodzi) można podziwiać ruchome obrazy w technice 3D, przedstawiające m.in. historię miasta.